22 nov Susan Legêne: erelid van de Vereniging KITLV

Ereleden van de Vereniging KITLV worden, door het bestuur, benoemd op basis van twee criteria: wetenschappelijke betekenis voor het werkterrein van de Zuidoost-Aziatische en Caribische studies, en bijdragen aan het functioneren van de Vereniging, en impliciet daarmee ook KITLV-KNAW. Op beide terreinen heeft prof. dr. Susan Legêne zich bij uitstek onderscheiden.

Haar wetenschappelijke carrière verliep anders dan die van de meeste ereleden van de Vereniging KITLV. Meestal hadden die een lange loopbaan in het vakgebied van Zuidoost-Aziatische of – een enkele keer – Caribische studies achter zich, vaak woonden en werkten ze langdurig in deze gebieden en onderscheidden ze zich met vele publicaties in de sfeer van area studies. Susan Legêne is historicus, maar een groot deel van haar carrière speelde zich af in een Nederlandse museale omgeving, in het bijzonder bij het Koninklijk Instituut voor de Tropen, waar zij Hoofd Museale Zaken was. Zij promoveerde in 1998 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en werd in 2004 bijzonder hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam; pas in 2008 maakte zij de overstap naar een volledig hoogleraarschap, namelijk Politieke Geschiedenis, aan de Vrije Universiteit. Ook in die positie bleef zij echter sterk betrokken bij museale, en breder publieksgerichte reflecties en op het koloniale verleden.

Een centraal thema in Legêne’s wetenschappelijke werk is de wisselwerking tussen Nederland en de (voormalige) Nederlandse koloniën, zowel in de koloniale als in de postkoloniale tijd. Zij is een van de meest uitgesproken en productieve representanten van een postkoloniale benadering van die koloniale geschiedschrijving, en publiceerde in deze geest een groot aantal boeken en artikelen (haar C.V. op vu.nl spreekt boekdelen). Van zeker zoveel belang is dat zij consequent – zowel in haar museale als haar wetenschappelijke omgeving – streefde naar werkelijke gelijkwaardige samenwerking met haar partners in, vooral Indonesië en Suriname, en ook in Nederland inclusiviteit hoog in het vaandel voerde. In die zin verenigt zij in haar werk wetenschappelijke en maatschappelijke doeleinden op bewonderenswaardige wijze.

Susan Legêne werd in 2011 voorzitter van de Vereniging KITLV en nam acht jaar later, in 2019 afscheid. De eerste jaren van haar voorzitterschap waren hectisch, doordat er vanuit de KNAW sterke druk werd uitgeoefend tot onderbrenging van het KITLV in een Amsterdams cluster voor de geesteswetenschappen. Dit werd om meerdere redenen door zowel de Verenging KITLV als KITLV-KNAW als een heilloze weg gezien. Langdurig en bij wijlen stevige overleg leidde uiteindelijk medio 2014 tot een compromis, waarbij de Vereniging het beheer van de collecties aan de Universiteit Leiden overdroeg, en het KITLV als versterkt onderzoeksinstituut van de KNAW op de Leidse campus bleef. In de onderhandelingen speelde Legêne een belangrijke rol, zo ook in de besprekingen hierover met de leden van de Vereniging. In de hierop volgende jaren bleef zij q.q. een wezenlijke bijdrage leveren aan het functioneren van KITLV-KNAW (lid Wetenschapscommissie, lid Stuurgroep KITLV) en in de Vereniging KITLV, waar zij een beleid van postkoloniale reflexiviteit, inclusiviteit en verjonging nastreefde.